Pedodonti
Bir kişinin erişkinlik dönemine sağlıklı bir şekilde ulaşabilmesi için çocukluk döneminden itibaren sağlık durumunun oluşturulması ve korunması oldukça önemlidir. Ağız ve diş sağlığında yaşamın erken döneminde gözlenen bozulmalar uygun zamanda tedavi edilmediğinde hem kişinin ağız gelişiminde hem de beslenme fonksiyonunu sürdürmesinde negatif etkiler oluşturabilir.
Ağız ve diş sağlığı kapsamında çocukluk döneminde yaşanan kötü tecrübeler kişinin hayatının devam eden süreçlerinde diş hekimi korkusu gibi problemlerle yüzleşmesine neden olabilir. Bu nedenle çocukluk döneminde ağız sağlığının korunması, gerekli tedavilerin ise doğru yaklaşımlarla uygulanması büyük bir öneme sahiptir. Bu kapsamda doğru adımların atılması için ise pedodonti anabilim dalına başvurulması önerilir.
Pedodonti Nedir?
Pedodonti, 0 ila 15 yaş arasındaki çocukların ağız ve diş sağlığını geri kazandırmayı ve korumayı hedefleyen diş hekimliği dalı olarak tanımlanabilir. Diş gelişimi pek çok evreden geçen çocukların gelişim evrelerine uygun olarak tedavi planlamalarının ve uygulamalarının yapılmasını sağlar.
Pedodonti Alanındaki Tedaviler Kimler Tarafından Yapılır?
Pedodonti alanındaki tedavileri üstlenen diş hekimleri pedodontist ya da çocuk diş hekimi olarak adlandırılır. Çocuk diş hekimleri, diş hekimliği fakültelerinde 5 yıl süren lisans eğitimlerini bitirdikten sonra pedodonti anabilim dalında doktora ya da uzmanlık eğitimini tamamlamış hekimlerdir. Pedodontistler, uzmanlık ya da doktora eğitimleri sırasında çocuklarda yapılan tedavi uygulamaları, çocukların fizyolojik ve psikolojik gelişimleri hakkında daha detaylı bilgi edinirler. Eğitimlerinin kazandırdığı deneyimler ile birlikte çocukların psikolojik ve fizyolojik gelişimine uygun tedavi uygulamalarını daha sağlıklı bir şekilde saptayabilirler.
Pedodonti Uygulamaları Kapsamında Çocuk Diş Hekimleri Ne Yapar?
Çocuğun ağız, diş bakımı için farklı dönemde ihtiyaç duyduğu uygulamaları hem aileyle hem de çocuklarla paylaşır.
Çocuğun beslenme alışkanlıklarının ağız, diş sağlığına uyumlu olacak şekilde düzenlenmesi için önerilerde bulunur.
Çocukların yaşlarına uygun olarak iletişim kurar ve hekime güven duygusunun gelişmesini sağlayarak diş hekimi korkusu problemlerinin oluşmasını önler.
Çocuğun çürük gelişimi açısından risk grubunu belirleyerek çocuğa özgü koruyucu uygulamaların planlamasını ve uygulamasını üstlenir.
Süt ya da sürekli dişlerin sert dokularında kayıp meydana gelen durumlarda dişler için gerekli olan restorasyon uygulamalarını yapar.
Dişlerin sinir dokularında enfeksiyon gelişmesi durumunda dişe ve mevcut duruma uygun olarak ihtiyaç duyulan endodontik tedaviyi uygular.
Dişlerin travma etkeniyle hasar gördüğü durumlarda gerekli olan tedavi işlemlerini yapar.
Süt dişinin sürekli diş gelişimini negatif etkileyeceği durumlarda ya da sürekli dişlerinde tedavi edilemeyecek kadar harabiyet gözlendiğinde ilgili dişlerin çekimini planlar.
Süt dişi çekimlerinden sonra sürekli dişin sürmesi için alanın korunması gerekiyorsa bölgeye yer tutucu hazırlar.
Çocuğun ağız, diş, çene gelişimini düzenli aralıklarla kontrol ederek normal gelişim seyrine uygunluğunu saptar.
Diş diziliminde ileride bozulmaya neden olabilecek bir etken saptandığında koruyucu ortodontik tedaviler yapar.
Tırnak yeme, parmak emme ya da kalem ısırma gibi kötü alışkanlıkların ortadan kaldırılmasına yönelik işlemler uygular.
Çocuklarda Çürük Gelişimi Neden Daha Hızlı İlerler?
Çocukluğun erken dönemlerinde ağızda bulunan süt dişlerinin sertlik ve dayanıklılık özellikleri sürekli dişler kadar fazla değildir. Çocukluğun ilerleyen dönemlerinde süren sürekli dişler ise gelişim ve mineralizasyon süreçlerinin devam etmesi nedeniyle erişkinlik döneminde gözlenen dayanıklılık özelliklerini göstermez.
Bu etkenler çocukluk döneminde dişlerin daha geçirgen olmasına ve dış etkenlerden daha hızlı etkilenmesine neden olur. Bunun yanı sıra, çocukların beslenme alışkanlıkları da genellikle erişkinlerden farklıdır. Bu dönemde karbonhidrat ve şeker içerikli besinler daha sıklıkla tüketildiğinden çürük gelişiminde rol alan bakterilerin sayılarının artması ve bölgede tutulum göstermesi kolaylaşır.
Çürük gelişiminde etki gösteren bir diğer faktör ise çocukların genellikle ağrıyı yetişkinlerden farklı bir şekilde yorumlamasıdır. Çürük gelişiminin erken dönemlerinde gelişen minimal hassasiyet belirtileri genellikle çocuklar tarafından fark edilmez. Bu durum hastalığın fark edilmesini zorlaştırarak gerekli dönemde önlem alınmasını imkansız kılar ve bölgedeki çürük hızla ilerleyebilir.
Pedodonti Alanında Uzman Bir Hekime Ne Zaman Gidilmelidir?
Çocuğun ilk muayenesinin yapılması için en ideal zaman ilk dişin sürdüğü dönemdir. Takip eden süreçte ise diş hekimi aksi bir öneride bulunmadığı sürece 6 ayda bir olacak şekilde rutin muayenelerin planlanması çocuğun ağız sağlığının korunması açısından önemlidir.
Çocuklarda Çürük Gelişimini Önlemede Etkili Koruyucu Uygulamalar Nelerdir?
Pedodonti uygulamaları kapsamında koruyucu tedavi işlemleri flor ve fissür örtücü uygulamaları olarak ikiye ayrılır. Bu uygulamalar çocukların gelişim süreçlerinde ağız ve diş sağlığının korunmasını zorlaştıracak özelliklerin düzenlenmesine izin vererek çürük gelişme riskini minimuma indirir.
Flor Uygulaması
Flor, diş dokuları ile kuvvetli bağlantılar oluşturarak dişin sert dokusunun yıkımının gerçekleşmesine karşı direnç oluşturan bir elementtir. Diş hekimleri tarafından jel ya da vernik formunda diş yüzeylerine lokal olarak uygulandığında koruyucu etkisini uzun bir süre korur. Bu işlemlerin çocukluk döneminde 6 ayda bir diş hekimi tarafından uygulanması ve rutin diş fırçalamada kullanılan diş macunu uygulamaları ile desteklenmesi önerilir.
Fissür Örtücüler Uygulaması
Fissür örtücü uygulaması, dişlerin çiğneme yüzeyinde yer alan fırçalanması zor derin çukur alanların kapatılarak daha düz ve kolay temizlenebilir bir yüzeyin elde edilmesidir. Çocuğun çürük riskine bağlı olarak planlanan bu uygulamalarda akışkan dolgu maddeleriyle çiğneme yüzeyinin derin alanları doldurulur.
Kliniğimizde pedodonti alanında ihtiyaç duyulan pek çok uygulama alanında uzman hekimlerimiz tarafından yapılır. Dilediğiniz zaman Dentetik’e başvurarak çocuğunuzun ağız ve diş sağlığı için pedodontistlerimize danışabilirsiniz.
